Gizemli radyo patlaması beklenmedik bir galaksiye kadar takip edildi

Hollanda’daki Amsterdam Üniversitesi’nden gökbilimci Danté Hewitt, “Çoğu FRB büyük ve yıldız oluşumu açısından aktif galaksilerde tespit ediliyor. Bu da genellikle süpernova patlamaları sonucu oluşan magnetarların FRB kaynağı olabileceğini düşündürüyor” dedi. Ancak, FRB 20190208A’nın ev sahibi galaksisinin son derece düşük kütleli olması, bilim insanları için sürpriz oldu.

Hızlı radyo patlamaları, milisaniyeler süren ani radyo dalgası patlamalarıdır. Ancak bu kadar kısa sürede 500 milyon Güneş’in yaydığı kadar enerji açığa çıkarabilirler. Çoğu yalnızca bir kez meydana gelir ve tekrarlanmaz, bu yüzden kaynağını belirlemek son derece zordur. Ancak bazıları, belirli bir düzen içinde tekrar eden sinyaller yayar ve bunları izlemek daha kolaydır.

The Astrophysical Journal Letters dergisinde yayımlanan çalışmaya göre; FRB 20190208A, ilk olarak Şubat 2019’da tespit edildi. Hewitt ve ekibi, bu sinyali gözlemlemek için 65,6 saat boyunca radyo teleskoplarıyla çalıştı ve 2021 ile 2023 yılları arasında iki kez daha patlama gerçekleştiğini kaydetti. Bu gözlemler sayesinde sinyalin gökyüzündeki konumu netleştirildi. Ancak ilk analizlerde görünür hiçbir galaksiye rastlanmadı.

Daha sonra Gran Telescopio Canarias teleskobuyla yapılan derin gözlemler sonucunda, araştırmacılar çok soluk bir cüce galaksinin sinyalin kaynağı olduğunu fark etti. Bu galaksi 7 milyar ışık yılı uzaklıkta olabilir ve böylece şu ana kadar tespit edilen en uzak FRB’lerden biri olarak kaydedildi.

Bu keşif, tekrarlayan FRB’lerin cüce galaksilerle bağlantılı olabileceğine dair yeni ipuçları sunuyor. Hewitt, “Düşük metal içeriğine sahip cüce galaksiler, evrendeki en büyük yıldızlara ev sahipliği yapabilir. Bu yıldızlar süpernova olarak patladığında, çekirdekleri yüksek manyetik alana sahip nötron yıldızları, yani magnetarlara dönüşebilir. Tekrarlayan FRB’lerin bu magnetarlar tarafından üretildiğini düşünüyoruz” diye ekledi.

Ancak bu keşif, FRB’lerin doğasıyla ilgili tüm soruları yanıtlamıyor. Şu ana kadar yalnızca birkaç FRB’nin kaynağı belirlenebildi ve tüm FRB’lerin nasıl oluştuğunu anlamak için daha fazla gözleme ihtiyaç var. Hewitt, bu tür radyo patlamalarının kesin kaynağını belirleyebilmek için hem çok hassas radyo gözlemleri hem de en büyük optik teleskoplarla derin uzay görüntüleme tekniklerine ihtiyaç duyulduğunu vurguluyor.

Kaynak: Sözcü