251 milyon yıl evvelki felaketten hayatta kalan bitkilerin fosilleri bulundu

Bilim insanları, Çin’in kuzeydoğusunda yer alan bir bölgede keşfedilen fosillerin, gymnosperm ormanları ve eğrelti otlarının Permiyen-Triyas hududunda varlıklarını sürdürdüğünü gösterdiğini belirtti. Missouri Üniversitesi’nden jeolog Wan Yang, “En azından bu bölgede, bitkilerin büyük bir kitlesel yok oluş yaşamadığını görüyoruz” dedi.

Büyük Yok Oluş, Sibirya Tuzakları ismi verilen devasa bir volkanik patlamanın atmosfere çok ölçüde karbondioksit salmasıyla başladı. Atmosferdeki CO2 düzeyi 2.500 ppm’e kadar yükseldi, bu da global ısınmayı tetikleyerek okyanus ekosistemlerinin çökmesine neden oldu. Lakin, karasal ortamda yaşanan süreç daha karmaşıktı ve bu olayın kara ömrünü nasıl etkilediğine dair hudutlu ispat bulunuyordu.

Bu yeni çalışma, Xinjiang’daki antik bir ekosistemin, felaketin tesirlerine karşın hayatta kalmayı başardığını gösteriyor. Bölgede bulunan volkanik kül katmanlarındaki zirkon kristalleri, araştırmacıların fosillerin yaşını daha gerçek bir formda belirlemesini sağladı. İncelenen fosil sporları ve polenler, ani bir yok oluş yerine, yavaş bir ekolojik dönüşüm yaşandığını ortaya koydu.

Daha evvel Afrika ve Arjantin’den gelen deliller da misal biçimde, bitkilerin yok olup yine ortaya çıkmadığını, yalnızca vakit içinde değiştiğini gösteriyordu. Arjantin Ulusal La Plata Üniversitesi’nden paleobotanist Josefina Bodnar, “Bitkiler kök yapıları ve tohumları sayesinde çok uzun mühlet hayatta kalabiliyor” dedi.

Bilim insanları, Permiyen periyodunda daha serin ve nemli bölgelerde yaşayan bitkilerin hayatta kalma talihinin daha yüksek olduğunu düşünüyor. Xinjiang bölgesi o devirde göl ve ırmaklarla kaplıydı ve bu da bitkiler için bir sığınak fonksiyonu gördü. 

Permiyen’de bitki korunaklarının bulunduğu öteki bölgelerin, Arjantin üzere yüksek enlemlerde ve okyanusa daha yakın yerlerde olması, sıcak çöllerden uzak bölgelerin yok oluştan daha az etkilendiğini gösteriyor.

Londra Üniversitesi’nden paleontolog Devin Hoffman’a nazaran, okyanus ekosistemleri için kaçış mümkün değilken, karasal ekosistemlerde iklim değişikliği daha bölgesel tesirler gösterdi. Pangea’nın iç kısımlarında çok sıcaklıklar yaşanırken, kıyıya yakın ve daha ılıman bölgelerde ömür devam edebildi.

Bilim insanları, Permiyen yok oluşunu anlamanın, günümüz iklim krizini anlamak açısından kritik olduğunu belirtiyor. Permiyen’deki felaketin ana nedeni, atmosferdeki sera gazı düzeylerinin yükselmesiydi. 

Bu durum, bugünkü iklim değişikliğiyle benzerlikler taşıyor. Araştırmacılar, antik felaketlerin dünya ekosistemine nasıl ziyan verdiğini anlamanın, gelecekte insan kaynaklı iklim değişikliğiyle çabada ipuçları sağlayabileceğini vurguluyor.

Kaynak: Sözcü